Muzikale handreiking - November 2016

Trio in c-kl. (L. Krebs) (1713-1780)

Het kan soms vreemd gaan in de gedachtenwereld van een organist. Als jochie tussen de 10 en 13 jaar heb ik heel veel trio’s moeten studeren. En - op z’n zachtst gezegd - vond ik dat niet het allerleukste. Nee, gaf mij maar psalmen met grote grepen. Of toccata’s. Een melodieuze andante of een verstilde prière. Maar trio’s……… nee, dat was het voor mij niet. Eerst duo’s en trio’s van Hennie Schouten. Later van Homilius, Krebs of Stölzel. Om nog maar niet te spreken van de triosonates van Bach.

Nu - ruim 30 jaar later - kijk ik niet alleen met dankbaarheid terug op het feit dat ik er zoveel heb moeten leren, maar mogen we er u één aanbieden. Want - zo las ik laatst van een Duitse professor - triospel is de basis van de orgeltechniek. Bij triospel - zo schrijft een ander - is iedere stem gelijk. Een trio moet je zo componeren dat drie verschillende instrumenten toch samen een eenheid kunnen scheppen.

Deze maand dus een trio van Krebs (voor meer informatie over deze organist / componist verwijs ik u naar de muzikale handreiking van februari 2014). Zelf schrijft Krebs boven de partituur “met zachte stemmen”.  En inderdaad, als u op de afzonderlijke klavieren een fluit 8’ gebruikt en in het pedaal 16’ en 8’, samen met een rustig tempo, ontstaat er een heel verstild moderato. Maar als u de zachte stemmen eens inwisselt voor bijv. 8’, 4’ tegen 8’, 2’, of zoals op de opname 8’, 2’ tegen een tongwerk, en u schroeft het tempo iets omhoog, krijgt dit trio opeens een heel ander karakter. Een karakter wat niet misstaat overigens.

Als u daarbij rekening houdt met de toonsoorten die Krebs langsloopt:

• c-klein (maat 1)

• Es-groot (maat 16)

• Bes-groot (maat 38)

• g-klein (maat 51)

• c-klein (maat 62)

En u geeft de majeur delen iets meer openheid dan mineur fragmenten, denk ik dat u zoveel vreugde gaat beleven aan het spelen van trio’s, dat u als vanzelf meer van dergelijke muziek aan gaat schaffen.

Met muzikale groet,

André van Vliet